سه شنبه ۱۶ خرداد ۱۴۰۲ ۱۶:۰۲
 

خدمات ایمنی و محیط زیست

« وظایف قسمتهای زیر مجموعه اداره ایمنی و حفاظت دریانوردی »

وظایف مرکز مقابله با آلودگی دریایی

1ـ برررسی علل بروز سوانح دریایی و ارائه راهکاریهای جهت پیشگیری از رخداد حوادث مشابه

2ـ نظارت برعملیاتهای غواصی

3ـ نظارت برمانور قایق نجات کشتیهایی که قصد انجام این تمرین را درلنگرگاه و کنار اسکله دارند

4ـ بازدید از روند اجرای الزامات کنوانسیون مارپل درکشتیها و چک کردن اسناد و مدارک مربوطه

5 ـدریافت مواد زائد ناشی از عملیات تأسیسات و کشتیها و بارآنها و اشتغال این مواد به سایت پردازش ، به منظور بازیافت مجدد مواد زائد عبارتند از آب خن ، روغن سوخته ، زباله ها ، فاضلاب ، آب حاصل از شستشوی تانکرهای حامل مواد شیمیائی ، نفتی و فراوردهای آن

6 ـ نظارت بر پاکسازی مغروقه ها

7ـ نظارت و اجرای عملیات نجات دریایی برای شناروهایی که بنحوی دروضعیت خطر قرارگرفته اند

وضعیتهای خطر شامل ، آب گرفتگی ، از دست دادن تعادل ، به گل زدن ، از دست دادن نیروی محرکه و ... می باشد.

 

تعاریف و نوعفعالیتهای مرکز مقابله با آلودگی دریایی

بررسی سوانح آلودگی دریا

نوع فعالیت :

بررسی، تحقیق و کنترل آلودگی دریایی حادث شده توسط موتورخانه شناورها و معرفی متخلف به مراجع ذیصلاح.

محدوده :

آبهای تحت مسؤولیت اداره کل بنادر و دریانوردی استان خوزستان (مرجع تعریف محدوده تحت مسوولیت، محدوده اشاره شده در طرح استانی مقابله با آلودگی دریاها می باشد.)

 

مقابله و پاکسازی آلودگی دریایی

فعالیت:

حفظ آمادگی و مقابله و جلوگیری از گسترش آلودگیهای دریائی حادث شده و پاکسازی آنها

محدوده آبهای تحت مسئولیت اداره کل بنادر و کشتیرانی استان خوزستان ( مرجع تعریف محدوده تحت مسئولیت، محدوده اشاره شده در طرح استانی مقابله با آلودگی دریایی می باشد

مسئولیت اداره حفاظت ایمنی دریانوردی

 

دریافت مواد زائد

وظایف:

دریافت مواد زائد تولید شده توسط شناورها در راستای تحقق الزامات کنوانسیون‌های بین المللی

OPRC90,MARPOL73/78

شناورهای وارده به بندر امام خمینی

 

پاکسازی شناورها و اجسام مغروقه

وظایف:

تاْمین و نگهداری ایمنی آبراه‌های قابل دریا نوردی

کلیه آبهای تحت مسئولیتاداره کل بنادر و کشتیرانی استان خوزستان

 

بازرسی شناورهابر اساس کنوانسیون‌ بین‌المللی مارپول 78/73 و قوانین و مقررات ملی و بندری

فعالیت:

پیشگیری از بروز آلودگی دریایی توسط شناورهای وارده به آبهای ساحلی و بنادر استان خوزستان بر اساس الزامات قوانین و مقررات ملی و کنوانسیون های بین المللی

 

نجات دریایی ( salvage )

ارائه خدمات تعهد شده در راستای کمک به شناور یا دیگر اموال مواجه به خطر در آبهای تحت پوشش بنادر استان خوزستان مطابق با مفاد کنواسیون بین‌المللی Salvage 89

محدوده فعالیت:

کلیه آبهای قابل دریانوردی تحت مسئولیت اداره کل بنادر و کشتیرانی استان خوزستان

 

 

« علائم کمک ناوبریکانال خورموسی »

بنادر از مهمترین دروازهای ورودی کشورها محسوب می شوند و کانالهای دسترسی راه ورودی ایمن به بنادر هستند . کانال خورموسی نیز بدلیل وجود کشتی های مغروقه و عوارض طبیعی و غیرطبیعی در منطقه اهمیت بسیار زیادی در تردد ایمن کشتی ها دارد.

محدودة علائم کمک ناوبری بندرامام خمینی (ره ) از قایق نورانی خورموسی ( ابتدای کانال ) شروع شده و تا اسکله های بندرامام و خورهای مجاور ادامه دارد . دراین کانال حدود 70 فروند بیکن و بویه از انواع مختلف مانند لاترال ( جانبی ) ، کاردینال ، آبهای ایمن و علائم مخصوص وجود دارد. بخشی از مسیرما بین بیکنهای 30 و 23 تا 18 و 11 را که منطقه ای پرخطر نیز هست اصطلاحاً بارداخلی ( INNER BAR ) و منطقه حدفاصل بویه های 14 و 9 تا قایق نورانی خورموسی بارخارجیOUTER BAR) ) گفته می شود.

 

« علائم کمک ناوبری آبراه بندرامام خمینی (ره )»

ـ علائم کمک ناوبری مستقر درآبراه خورموسی و حواشی آن به چهار دسته تقسیم می شوند و تعداد کل آنها بالغ بر 70 مورد می باشد.

1ـ قایقهای نورانی 2ـ بویه ها 3ـ بیکن ها 4ـ ریکن ها

 

تعداد ، نوع و محل کاربری علائم کمک ناوبری

1ـ قایقهای نورانی دو فروند می باشند که اولی آندر ابتدای ورودی کانال خورموسی به رنگ سفید و قرمز و با نور سفید واقعشده و شاخص کانال و مبین آزاد بودن دریانوردی درهمه اطراف آن می باشد . قایق نورانی دومی به رنگ و نور قرمز بعنوان یک علامت جهت مشخص نمودن مسیر دریانوردی و بعنوان یک علامت جانبی ( Lateral ) مستقر گردیده است .

2ـ بویه ها سه کار برد دارند و تعدادشان بالغ بر سی فروند می باشند

الف : بعنوان علامت جانبی و مشخص کننده مسیر دریانوردی ( LATERALMARK ) و نور و رنگ آنها سبز درسمت راست و قرمز درسمت چپ است .

ب   : مبین وجود خطر درمحل استقرار و حواشی آنها می باشند که تعدادی خطر مجزا ( ISOLATED DANGERMARK )را به دریانوردان یادآور می شوند.وتعدادی دیگر دریانوردان را آگاه می سازند که از کدام جهت جغرافیائی شان باید گذشت N,S, E OR WEST CARDINALMAK

ج : مشخص کننده منطقه ای جهت اهداف خاص من جمله ، تفریحی ، لوله و کابل گذاری ، لنگرگاه ، تمرینات دریایی و ... و رنگ و نور آنها زرد می باشد.

3ـ بیکنها که همگی آنها مشخص کننده مسیر ، به رنگ و نور سبز جهت سمت راست و قرمز جهت سمت چپ مورداستفاده واقع شده اند.

4ـ ریکنها که درواقع پس از دریافت امواج رادار کشتیها ، واکنش نشان داده و علامت مخصوص را به صفحه رادار آنها ارسال می نماید تا دریانوردان را از موقعیت خود آْگاه نماید ، تعدادشان دو دستگاه بوده که اولی آن برروی قایق نورانی و دومی برروی بویه شماره 9 کانال واقع شده است .

علائم کمک ناوبری بخصوص طی یک دهه گذشته کاملاً مطابق با استانداردهای موجود درانجمن بین المللی چراغهای دریایی نصب و نگهداری شده و ازمهمترین تجهیزات مورداستفاده جهت کمک به امر ناوبری کشتیها محسوب می گردند که درکل طول مسیر 42 مایلی کانال خورموسی و حواشی آن واقع شده تا هم راهنمایی کشتیها جهت عبور از مسیر ایمن باشند و هم خطرات موجود ، اطراف و اکناف کانال را نشان دهند.

بخش علائم کمک ناوبری شاید تنها بخشی باشد که بطور تمام و کمال مطابق با استانداردهایبین المللی IALA فعالیت دارد و استفاده و بهره بردن صحیح از آنها ایمنی دریانوردی کشتیها را بطور کامل تامین می نماید.

 

 

کانال جدید (فرعی) خورموسی :

ایجاد آبراهی جدید به موازات بار خورموسی (کانال اصلی) به منظور افزایش ایمنی دریانوردی ،کاهش ترافیک تردد شناورها ، تسهیل در امر دریانوردی ، کاهش میزان انتظار کشتیها در لنگرگاه خارجی و . . . از مهمترین دلایل ایجاد کانال فرعی خور موسی به طول 9 مایل میباشد . پس از 2 سال تحقیق و بررسی و یک سال بهره برداری آزمایشی در آذر ماه سال 87 بصورت رسمی راه اندازی و علائم کمک ناوبری آن مطابق با استاندارد انجمن بین المللی چراغهای دریایی (IALA ) استقرار یافت که تعداد آنها 9 فروند بویه ( 7 فروند زرد و 2 فروند سبز ) میباشد.

 

لایروبی و آبنگاری

آبنگاری

درحیطه فعالیتهای دریایی وظایف و تعهداتی از سوی سازمان بین المللی دریانوردی و سازمان بین المللی هیدروگرافی برعهده سازمان بنادر و دریانوردی است که انجام امور هیدروگرافی ، جمع آوری اطلاعات جزر و مدی ، روزآمدسازی اطلاعات و مدیریت امور هیدورگرافی و عملیات گل برداری(لایروبی) و رسوب زدایی به منظور ایجاد عمق مناسب جهت کشتیرانی و ایمن سازی آبراهها، کانالها،اسکله‌ها و حوضچه‌ها درآبهای تحت حاکمیت به عهده این قسمت می باشد.

به منظور مشخص شدن نقاطی که دراثر گذشت زمان یا عوامل محیطی دیگر ٬نیازمند انجام عملیات لایروبی باشند این قسمت به صورت برنامه ریزی شدهاقدام به انجام عملیات هیدروگرافی می نماید و نتایج حاصله از عملیات هیدورگرافی در انجام بهینه عملیات لایروبی موثر است .

دراین راستا و به منظور ارتقاء ایمنی دریانوردی و در جهت نگهداری آبراه های بنادر استان خوزستان عملیات هیدروگرافی از اسکله ها ، سواحل، کانالهای دسترسی بندرامام خمینی (ره )٬ لنگرگاهها، بندرخرمشهر-آبادان ،بندر سجافی ٬ بندر اروندکنار٬ رودخانه ها و خورهای همجوار جهت جمع آوری اطلاعات مربوط به اعماق و ترسیم دقیق آنها برروی نقشه دریائی منطبق با استانداردهای ( IHO )و نظارت بر عملیات لایروبی دراداره ایمنی و حفاظت دریانوردی در قسمت امور لایروبی و آبنگاریانجام میگیرد.

 

لایروبی

درحرفه و صنعت لایروبی در کشور پهناوری همچون کشور عزیز ما که دارای گستره وسیعی از سواحل و مرزهای آبی می باشد، از جایگاه واهمیت بسیار ویژه ای برخوردار است. با افزایش تناژ کشتی های اقیانوس پیما در سطح جهانی همواره سعی در کاهش هر چه بیشتر هزینه ها شده و روز به روز شاهد ساخت و به آب اندازی کشتی های با تناژ بالاتر هستیم. از طرفی شرط اصلی پذیرش آنها (که از ابعاد وآبخور بیشتری دارند) افزایش ظرفیت پذیرش بنادر و بویژه از نظر عمق پای اسکله ها حوضچه های مانور و چرخش . آبراههای منتهی به آنهاستکه در اکثر بنادر اصلی ما مقدور می باشد. بعلاوهحفظ اعماق ایجاد شده از اهمیت به مراتب بالاتری نسبت به اصل ایجاد برخورداراست. این ایجاد و نگهداری نیازمند انجام برنامه های دوره ای و منظم لایروبی با نگرشی جدی- و نه مقطی و کم اهمیت- می باشد.

خوشبختانه از سالها قبل با درک حساسیت و اهمیت این صنعت٬ توجه زیادی در جهت ایجاد و توسعه آن از سوی مراجع دریایی کشور بویژه سازمان بنادر و دریانودی شده است بطوری که به جرأت می توان اذعان نمود که کشور در حال حاضر از نظر مالکیت تجهیزات لایروبی در جایگاه بسیار مطلوبی قرار دارد.اما استفاده و نگهداری از این سرمایه ها خود نیازمند برنامه ریزی اصولی است.لذا هر گونه تلاشی برای معرفی و شناخت بیشتر این صنعت ٬ شروعی برای حرکتی سازنده به سوی تکامل خواهد بود.

 

در حال حاضر در این بندر لایروب های مکنده (هاپرساکشن)و لایروب هایچنگکی در حال فعالیت میباشند ٬ این لایروب ها جهت ایجاد عمق ایمن و نگهداری آن بکار می روند.

لایروب های مکنده (هاپرساکشن) با حجم   M3 3000 که در جاهایی که بستر دریا یا کانال و یا رودخانه از نوع گل و لای و یا سنگ های ریز باشد توانایی بالایی در لایروبی دارد و این لایروب توانایی این را دارد که در کنار اسکله و جاهای کم عمق نیز کار کند و موادی را که از بستر دریا می مکد را مستقیماً به ساحا بریزد و از این نظر کمک شایانی به بندر سازی می کند این لایروب ها به خاطر نوع کارایی که دارند و اینکه بعضا در جاهای باریک باید کار کنند قدرت مانور بالایی دارند ، از جمله عواملی که باعث قدرت مانوراین لایروبها می شود استفاده از دو موتور با قدرت یکسان برای رانش و دو پروانه و دو سکان می باشد همچنین دارای Bow Thruster   می باشد و نیز از خود پمپ های لایروبی هم برای عملیات مانور می توان استفاده کرد .

لایروب هایچنگکی که در هنگام عملیات ، لایروب ابتدا به وسیله لنگر در موقعیت مورد نظر مستقر می شود و سپس جرثقیل ها شروع به لایروبی میکنند در برخی موارد از شمع برای تثبیت محل لایروبی استفاده می شود. تعداد جرثقیل ها با توجه به ابعاد لایروب و حجم مخزن آن متفاوت است. در اطراف پل ها ٬ اسکله ها ٬ خطوط لوله و سازه های موج شکن موثر است زیرا به فضای زیادی برای مانور نیاز ندارد. معمولا بارگیری با کمترین اختلال و رقیق سازی انجام می شود و در نتیجه مخزن لایروب با مصالح جامد بیشتری پر می شود.

 

MRCC (MARITIME RESCUE CO-ORDINATION CENTER )

 

کنوانسیون جستجو و نجات دریایی SAR CONVENTION

    مهمترین کنوانسیون کهبصورتاختصاصیبه اینموضوعمیپردازد کنوانسیون بین المللی تجسس و نجات دریائی ((SAR convention 1979 میباشد.این کنوانسیون در سال 1979 توسط سازمان جهانی دریانوردی (IMO)تدوین و به تصویب اعضاء رسید.

  

   مفاد آن در سال 1985 لازم الا جرا گردید .موضوع کنوانسیون مذکور ایجاد یک سیستم هماهنگ بین المللی در زمینه تجسس و نجات دریائی (MRCC) در سواحل و روشهای همکاری کشورهای همسایه را برای انجام هماهنگ عملیات تجسس و نجات دریائی را در یک منطقه مشترک بررسی و پیش بینی نموده است . دولت جمهوری اسلامی ایران در سال 1373 به این کنوانسیون ملحق گردیده است .مرکز MRCC بندر امام خمینیبه عنوان مرکز اصلی جستجو و نجات دریاییاستان خوزستان شناخته شده و دو مرکز فرعی جستجو و نجات دریایی اروند و سجافی نیز تحت نظارت آن مشغول به فعالیت می باشند .

علاوه برحضور 17 نفر کارشناسان SAR و ارتباطات دریائی مرکز اشاره شدهمجهز بهسیستمهای پیشرفته ارتباطات (GMDSS ) و ردیابی کشتیها (AIS) می باشد ، پرسنل این مرکز که همگی دوره های مورد نیاز جهت مدیریت استاندارد مرکز را گذرانده اند و بصورت 24 ساعته آماده دریافت پیامهای اضطراری و اقدام سریع به منظور نجات جان افراد مضطر در دریا می باشند .

 

اهم وظایفمرکز جستجو و نجات دریایی:

1-    دریافت پیام اضطرار و اعلام آن به مسئولین مربوطه در حد اقلزمان ممکن

2- اقدام سریع در جهت اعزام شناورهای سار(SAR) به موقعیت حادثه به منظور نجات دریانوردان

3- همکاری و هماهنگی با سایر مراجع استانی و ملی در هنگام عملیات جستجو و نجات دریایی

4-بکار گیری تجهیزات لازم در فرآیند برقراریارتباطات ،جمع آوری داده ها ، تجزیه و تحلیل داده ها

5-دریافت گزارش هواشناسی و اعلام آن به مراکز فرعی و دیگر ارگانهای مربوطه

6- نظارت بر نحوه اجرای تمرینات منظم SAR توسط شناورهای ملکی تحت الا ختیار

7-دریافت و اعلام پیامهای ایمنی و دریانوردی

8- ارائه خدمات توصیه های پزشکیاز طریق مراکز پزشکی مانند اورژانس و همچنین ثبت و درج آمار مربوطه

10- انتقال اطلاعات مربوط به شناور سانحه دیده به واحدهای تجسس و نجات دریایی و توجیه واحدهای شرکت کننده در عملیات (هوایی و دریایی ).

12- ایجاد و بروز رسانی بانک اطلاعاتی تجسس و نجات (   (SAR data baseکه شامل اطلاعات مربوط به شناورهای ایرانی و مراکز تجسس و نجات می باشد

 

     13   -جمع آوری و بروز نگه داشتن اطلاعات مر بوط به شماره تماس (تلفن و فاکس و...)افراد مسئول تجسس و نجات در دستگاههای ذیربط استان ،دیگر بنادر و کشورهای منطقه

   14 -شرکت در جلسات و سمینارها و کمیته های ذیربط ،تجزیه و تحلیل مصوبات سازمان بین المللی دریا نوردی و سازمانهای ذیربط و ارائه نقطه نظرات کارشناس به مقامات ما فوق(با هماهنگی مسئول MRCC ).

15- دعوت از نمایند گان دستگاههای ذیربط استان جهت شرکت در همایش و مانورهای استانی و ملی تجسس و نجات .

16- بازدید از مراکز فرعی استان بمنظور بررسی امکانات ارگانها و دستگاههای ذیربط (با هماهنگی مسئول MRCC ).

17- انعکاس اطلاعات مربوط به سوانح آلودگی دریا ،امنیت دریا نوردی و سرقتدریایی به مراجع ذیربط

18- تعیین هماهنگ کننده عملیات در صحنه

19- تعیین هماهنگ کننده واحدهای شرکت کننده در عملیات (با هماهنگی مسئول MRCC).

 

تجهیزات مخابراتی و الکترونیکی موجود در مرکز MRCC :

1-     1 دستگاه VHFSAILOR مدل 2048

2-     1دستگاه NAVTEX

3-     1 دستگاه S.S.B مدل 1150DNSRG-سامیونگ

4-     1 دستگاه HFJRC

5-     1 دستگاه VHFKYODO

6-     1 دستگاه VHF MOTOROLA

7-     1 دستگاه VHFJRC

8-     دستگاه AIS

9-     دستگاه ضبط مکالمات HCLS 3000

 

 

خدمات هواشناسی بندر)PMO )

جهت خدمت رسانی به دریانوردان ایستگاه هواشناسی بندر PMO از مهرماه 1386 در بندر امام خمینی مستقر و اماده ارایه خدمات هواشناسی گردید.

 

اهم خدمات PMO بندر امام خمینی ( ره ):

1- ارایه پیش بینی هواشناسی و جزر و مد روزانه خورموسی به زبان فارسی و لاتین دو مرتبه در روز(پیش بینی از ساعت 30/7 صبح تا 30/21 شب وپیش بینی از ساعت 30/19 شب تا 30/9 صبح روز بعد).

2- ارسال اخطاریه جهت عدم صدور مجوز تردد دریایی در زمان توفانی و مواج بودن دریا به معاونت صید و بنادر شیلات خوزستان دریابانی نیروی انتظامی ماهشهر اداره بندر و دریانوردی ابادان اداره امور دریایی خرمشهر و مرکز برنامه ریزی تردد شناورهای مستقر در اداره کل بنادر و دریانوردی استان خوزستان .

3- جمع آوری اطلاعات هواشناسی موجود در کشتیهای ایرانی و خارجی برای استفاده در مدل سازی هواشناسی.

4- قردادن پیش بینی ها و اخطاریه ها در اینترانت و اینترنت اداره کل بنادر و دریا نوردی استان خوزستان بندر امام خمینی(ره).

5- ارایه بروشورهای هواشناسی به شناورها برای آشنایی با اصطلاحات موجود در گزارش هواشناسی.